Da li ste čuli da u Evropi postoji naselje gde je stanarina samo 0,88 € godišnje?
Tako je, ne varaju Vas oči, stvarno postoji naselje gde već 500 godina stanarina nije promenjena i iznosi 88 centi godišnje i tri dnevne molitve. Stambeno naselje Fuggerei sa svojim kućama obraslim zelenilom i simpatičnim, sklanim trgovima jedna je od najvećih turističkih atrakcija u nemačkom gradiću Augsburgu. Ali, živopisno naselje u srcu ovoga bavarskoga grada je puno više od toga: to je veliki socijalni projekt koji već 500 godina u 67 kuća i 142 stana pruža krov nad glavom za oko 150 siromašnih ljudi. Oko 80 ljudi je na listi čekanja.
Ovaj gradić ima veoma zanimljivu istoriju koja je glavni razlog za veliki broj turista koji dolaze ovde tokom cele godine. Kada su se naselili u Augsburgu 1367. godine, Fugerovi su živeli od trgovine tkanom robom, ali je poslovno orijentisana porodica brzo uspostavila važne odnose i izrasla u jednu od najbogatijih porodica u gradu. Tokom godina, stekli su ogromnu imovinu i nekretnine oko Augsburga i osnovali nekoliko društvenih inicijativa. Jakob Fuger se proslavio kao najbogatiji bankar u gradu, zbog čega je dobio nadimak Jakob Fuger Bogati. Međutim, u skladu sa vrednostima svoje porodice, Jakob Fuger se osećao društveno odgovornim i želeo je da uzvrati zajednici u vidu pristupačnog stanovanja za siromašnije porodice.
Rodila se ideja za Fuggerei, a 1521. godine poklonio je zemljište za izgradnju društvenog stambenog kompleksa – prvog u svetu – za porodice i pojedince u nevolji. On je izgradio kompleks u okviru bivše katoličke crkve i ovde su živeli ljudi nižeg društvenog statusa, a zanimljivo je i to da je baš tu bio i dom dede čuvenog kompozitora Volfgang Amadeus Mocarta. Prosečna površina stanova je 60m2, a svi stanovi u prizemlju imaju vrtove.
Ko ovde želi da živi mora ispunjavati par uslova. Njih je 1521. utvrdio bogati trgovac Jakob Fuger iz Augsburga. U “kućama za siromašne” smeštani su nadničari ili zanatlije koji su malo zarađivali. Oni su morali biti časni ljudi koji su se trudili oko zaposlenja. Prosjaci nisu imali nikakve šanse – za njih su, smatrao je Jakob Fuger, nadležni grad i crkva. Osim toga, stanari su morali da potiču iz Augsburga, da budu katolici i da se triput dnevno mole za spas duše trgovca Fugera. A zanimljivo je i to da se sve ovo proverava i da se čeka četiri godine na odobrenje zahteva. Uspešni kandidati posvetili su se molitvi za zdravlje i prosperitet porodice Fuger tri puta dnevno i prihvatili policijski čas u 22 sata. Tada je ugovorena godišnja zakupnina za jedan od stanova – jedan rajnski gulden. Jakob Fuger je osnovao dobrotvorni fond za finansiranje kompleksa socijalnog stanovanja, koji i danas pokriva neke od troškova.
Iako je prilično teško da se proveri da li svaki stanovnik ispunjava svoje tri dnevne molitve, proverava se opšti status podnositelja zahteva u opštinskoj kancelariji kako bi se uverio da su deo katoličke zajednice. Imanje podseća na neku vrstu srednjovekovne zatvorene zajednice, zajedno sa zelenim površinama, malim trgom gde stanovnici mogu da sede na okolnim klupama. Stanovnici često opisuju svoj Fuggerei kao “selo u gradu”. Posle deset sati uveče, kapije Fuggerei -a su zvanično zatvorene, a stanovnici koji žele da uđu posle tog vremena treba da plate mali žeton noćnom čuvaru na dužnosti, obično 50 centi.
Tridesetogodišnji rat kao i Drugi svetski rat doneli su razarajuća razaranja za projekat, ali Fuggerei je ne samo obnavljan svaki put već i proširen, uvek poštujući prvobitno dogovorene uslove zakupa.
Uslovi se do sada nisu menjali. Potpuno zanemarujući inflaciju, vrednost jednog rajnskog guldena danas iznosi 0,88 evra, a to je iznos kirije koji građani naselja Fuggerei plaćaju do danas. Ovo naselje uključujući i muzej u njemu, izložbenu rezidenciju i bunker iz II svetskog rata može se posetiti svakog dana uz plaćanje ulaznice.
